Zmysły odgrywają kluczową rolę w procesie jedzenia. Smak, zapach, dotyk, wzrok i słuch są aktywowane, zanim jeszcze pierwszy kęs zostanie przełknięty. Dla wielu dzieci (ale również dorosłych) integracja sensoryczna może stanowić wyzwanie, wpływając bezpośrednio na akceptację pokarmów. W naszym gabinecie neurologopedycznym Żuczek w Krakowie, z doświadczenia wiemy, jak duże znaczenie ma prawidłowa praca układu sensorycznego w budowaniu zdrowych nawyków żywieniowych.
Czym jest integracja sensoryczna?
Integracja sensoryczna to proces, w którym informacje odbierane przez zmysły są przetwarzane przez mózg w celu wywołania odpowiednich reakcji. Gdy system sensoryczny funkcjonuje prawidłowo, dziecko potrafi skutecznie interpretować bodźce i adekwatnie na nie reagować. Natomiast w przypadku zaburzeń integracji sensorycznej, jedzenie może być postrzegane jako nieprzyjemne, zbyt intensywne lub wręcz nieakceptowalne.
Wpływ zmysłów na jedzenie
Każdy zmysł bierze udział w akceptacji jedzenia:
- Dotyk (czucie oralne) – pokarmy o nietypowej konsystencji mogą być odrzucane, np. musy, papki, potrawy z grudkami. Pokarmy mogą też być zbyt ciepły lub zimne.
- Węch – intensywne zapachy bywają odbierane jako przytłaczające i mogą zniechęcić do spożycia posiłku.
- Wzrok – wygląd potrawy wpływa na oczekiwania smakowe i emocje związane z jedzeniem.
- Słuch – chrupanie, mlaskanie czy dźwięki towarzyszące jedzeniu bywają nie do zniesienia dla dzieci z nadwrażliwością słuchową.
- Smak – preferencje smakowe są często ograniczone do kilku akceptowalnych smaków (np. słodkiego lub łagodnego).
W gabinecie neurologopedycznym w Krakowie, codziennie podejmowane są działania wspierające dzieci z trudnościami w tym obszarze. Terapie karmienia są prowadzone w formie zabawy, a pokarmy są stopniowo wprowadzane w bezpiecznym środowisku, by nie wywoływać stresu.
Jak wspierać dziecko z trudnościami sensorycznymi?
Przede wszystkim należy zrozumieć, że niechęć do jedzenia nie wynika ze złego wychowania, a bardzo często z fizjologicznego przeciążenia sensorycznego. Dlatego:
- dziecku powinno być zapewnione spokojne otoczenie podczas posiłku,
- konsystencja i temperatura potraw powinny być dostosowane do jego preferencji,
- nowości powinny być wprowadzane stopniowo i bez presji,
- ważne jest, by jedzenie było podawane w atrakcyjnej, ale nie przytłaczającej formie.
Dzięki terapii SI, dzieci uczą się lepiej odbierać bodźce i coraz chętniej próbują nowych potraw. Wspierani są również rodzice – uczone są techniki, które mogą być stosowane w domu. Zmiany bywają powolne, ale systematyczne – i przede wszystkim dostosowane indywidualnie do każdego dziecka.
Podsumowanie
Integracja sensoryczna ma ogromny wpływ na to, jak odbierane jest jedzenie. Wiele dzieci zmaga się z wyzwaniami sensorycznymi, co może prowadzić do ograniczonej diety, niechęci do nowych smaków i trudności społecznych. W Żuczku pomagamy dzieciom i ich rodzinom lepiej rozumieć i przezwyciężać te trudności. Z pomocą doświadczonych terapeutów oraz odpowiedniego podejścia można osiągnąć znaczne postępy i sprawić, że jedzenie stanie się dla dziecka radością, a nie wyzwaniem.