Problemy z połykaniem u dzieci to temat, który coraz częściej pojawia się w gabinetach logopedycznych. Rodzice zauważający niepokojące objawy, takie jak krztuszenie się podczas jedzenia, długi czas karmienia, czy unikanie niektórych konsystencji. Szukają odpowiedzi na pytanie: skąd się biorą trudności z połykaniem i jak je skutecznie leczyć?
Czym jest połykanie i dlaczego jest tak ważne?
Połykanie to złożony proces, w którym bierze udział wiele struktur anatomicznych: język, podniebienie, gardło, mięśnie twarzy i szyi. U dziecka proces ten musi być odpowiednio skoordynowany, by jedzenie lub płyn trafiały do przełyku, a nie do dróg oddechowych. Każde zaburzenie może prowadzić do trudności żywieniowych, niedożywienia, a nawet zachłystowego zapalenia płuc.
Najczęstsze przyczyny problemów z połykaniem u dzieci
🔹 Niedojrzałość układu nerwowego – szczególnie u wcześniaków i niemowląt z opóźnionym rozwojem.
🔹 Obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe – wpływa na trudności w koordynacji ssania, gryzienia i połykania.
🔹 Wady anatomiczne – np. rozszczep podniebienia, krótkie wędzidełko języka, asymetria twarzy.
🔹 Zaburzenia neurologiczne – np. mózgowe porażenie dziecięce, genetyczne zespoły obciążone trudnościami z karmieniem.
🔹 Zaburzenia integracji sensorycznej – dzieci mogą unikać określonych konsystencji z powodu nadwrażliwości lub niedowrażliwości.
🔹 Doświadczenia traumatyczne lub negatywne skojarzenia z jedzeniem – np. po długim karmieniu przez sondę.
Jak rozpoznać trudności z połykaniem?
- częste krztuszenie się lub kaszel podczas jedzenia,
- zaleganie pokarmu w jamie ustnej,
- wybiórczość pokarmowa ograniczona do miękkich lub papkowatych potraw,
- wycieki pokarmu z ust,
- przedłużony czas posiłków,
- trudności w gryzieniu i rozdrabnianiu jedzenia,
- brak przyrostów masy ciała mimo odpowiedniej diety.
W wielu przypadkach, sygnały te są ignorowane lub przypisywane „wybrednemu” jedzeniu. Tymczasem mogą one wskazywać na poważniejsze zaburzenia wymagające diagnozy i terapii
Terapia – jak pomagamy w Gabinecie Logopedycznym Żuczek?
W Gabinecie Logopedycznym Żuczek w Krakowie problemy z połykaniem u dzieci są diagnozowane i prowadzone w oparciu o aktualne standardy. Stosujemy podejście responsywne, które zakłada uważne obserwowanie dziecka, budowanie jego poczucia bezpieczeństwa przy jedzeniu oraz wspieranie funkcji oralnych w tempie adekwatnym do jego możliwości.
Oferujemy:
✅ Konsultacje neurologopedyczne i ocena funkcji jedzenia,
✅ Terapię karmienia z wykorzystaniem technik manualnych, logopedycznego masażu oraz stymulacji oralnej,
✅ Współpracę z fizjoterapeutą i terapeutą SI,
✅ Ćwiczenia wspierające stabilność posturalną i kontrolę głowy – niezbędne do prawidłowego połykania,
✅ Edukację rodziców w zakresie bezpiecznego karmienia i wspierania samodzielności dziecka przy stole.
Warto reagować wcześniej
Wczesna interwencja logopedyczna może znacząco poprawić komfort jedzenia i jakość życia dziecka. Odpowiednio dobrana terapia wpływa nie tylko na poprawę połykania, ale również na rozwój mowy, artykulację i więź między opiekunem a dzieckiem. Pamiętaj, że dziecko nie powinno być „przyzwyczajane” na siłę do jedzeni. Zamiast tego warto zaufać jego możliwościom i podążać za nimi krok po kroku.
