Rozwój mowy u dziecka jest procesem złożonym i wyjątkowym dla każdego malucha, ale istnieją pewne ramy czasowe, które pomagają ocenić, czy rozwój ten przebiega prawidłowo. Opóźniony rozwój mowy u dziecka (ORM) to stan, w którym dziecko wykazuje trudności w przyswajaniu umiejętności językowych odpowiednich dla swojego wieku. Wczesne rozpoznanie ORM jest kluczowe, ponieważ odpowiednia terapia logopedyczna może znacząco wspomóc dziecko w nadrabianiu zaległości. W artykule przedstawiamy najważniejsze sygnały świadczące o możliwym opóźnieniu w rozwoju mowy oraz wskazówki, kiedy warto zasięgnąć porady specjalisty.
Kiedy mówić o opóźnionym rozwoju mowy?
Rozwój mowy jest indywidualny, ale są pewne etapy, które większość dzieci osiąga w określonym czasie. Na przykład, niemowlęta w wieku 6-8 miesięcy powinny wydawać pierwsze dźwięki, a około pierwszego roku życia zaczynają wypowiadać proste słowa, takie jak „mama” czy „tata”. Do drugiego roku życia dzieci zaczynają łączyć dwa słowa w proste zdania, a około trzeciego roku ich słownik zawiera już około tysiąca słów. Jeśli dziecko nie osiąga tych etapów w odpowiednim czasie, może to być oznaką opóźnionego rozwoju mowy.
Opóźniony rozwoju mowy u dziecka – objawy
- Brak gaworzenia i reakcji na dźwięki (6-12 miesięcy) – jeśli dziecko nie wydaje żadnych dźwięków lub nie reaguje na imię, warto to skonsultować, ponieważ może to być oznaką opóźnienia w rozwoju komunikacji.
- Ograniczony zasób słów (po 18. miesiącu życia) – w tym wieku dziecko powinno już wypowiadać kilka prostych słów. Jeśli słownictwo jest ubogie lub maluch nie podejmuje prób naśladowania mowy, może to być sygnałem ORM.
- Brak łączenia słów w zdania (po 2. roku życia) – większość dzieci w wieku 2-3 lat tworzy proste zdania złożone z dwóch słów, takie jak „mama idź”. Jeśli dziecko nie tworzy takich wypowiedzi, warto skonsultować się z logopedą.
- Trudności w rozumieniu mowy (po 2. roku życia) – jeśli dziecko ma trudności z rozumieniem poleceń lub często ignoruje proste instrukcje, może to wskazywać na problemy w rozwoju mowy.
- Zastępowanie słów gestami (po 3. roku życia) – w przypadku starszych dzieci, które zamiast słów używają gestów lub wydają się sfrustrowane, gdy nie mogą się wyrazić, może to być oznaka opóźnienia rozwoju mowy.
Kiedy warto udać się do logopedy?
Jeśli rodzic podejrzewa opóźniony rozwój mowy u dziecka, nie powinien zwlekać z wizytą u specjalisty. Logopeda przeprowadzi profesjonalną ocenę i, jeśli to konieczne, zaproponuje indywidualny plan terapii. Wczesna interwencja jest niezwykle ważna – im wcześniej zostaną podjęte działania, tym większe szanse na poprawę zdolności komunikacyjnych dziecka.
Jak logopeda może pomóc w przypadku opóźnionego rozwoju mowy u dziecka?
Logopeda może pracować z dzieckiem nad rozwojem umiejętności językowych poprzez ćwiczenia fonetyczne, zabawy wspierające rozumienie mowy oraz trening umiejętności komunikacyjnych. Dzięki systematycznej pracy i wsparciu rodziców terapia logopedyczna może przynieść wymierne efekty.
