Jedzenie to nie tylko czynność fizjologiczna, ale również doświadczenie angażujące wiele zmysłów. Smak, zapach, konsystencja i wygląd posiłku decydują o tym, czy dziecko chętnie sięgnie po dany pokarm. Kiedy jednak pojawiają się trudności z przetwarzaniem bodźców, na scenę wkracza integracja sensoryczna a jedzenie staje się tematem wymagającym szczególnej uwagi
Czym jest integracja sensoryczna i jak odbiór zmysłami wpływa na jedzenie?
Integracja sensoryczna to proces, dzięki któremu mózg odbiera, porządkuje i reaguje na bodźce z otoczenia. Podczas posiłku aktywowanych jest kilka systemów sensorycznych naraz – smak, węch, dotyk, wzrok, a nawet zmysł równowagi czy propriocepcja (czucie głębokie).
Jeśli ten proces przebiega prawidłowo, dziecko bez problemu próbuje nowych pokarmów, akceptuje różne konsystencje i smaki. Gdy jednak pojawiają się trudności, mogą wystąpić wybiórczość pokarmowa, unikanie jedzenia lub nadmierna wrażliwość na określone bodźce.
Jak zmysły wpływają na jedzenie?
1. Smak i węch
To one decydują, czy jedzenie jest atrakcyjne. Dzieci z zaburzeniami SI mogą reagować nadmiernie na intensywne smaki lub całkowicie je ignorować.
2. Dotyk (oralny i manualny)
Faktura pokarmów (chrupiące, gładkie, lepkie) bywa kluczowym czynnikiem. Jeśli dziecko ma nadwrażliwość dotykową, może odmawiać np. jogurtu czy potraw półpłynnych.
3. Wzrok
Wygląd potrawy również ma ogromne znaczenie. Kolorowe warzywa mogą zachęcać, ale zbyt duża ilość elementów na talerzu wywołać lęk u dziecka z zaburzeniami integracji sensorycznej.
4. Równowaga i propriocepcja
Choć na pierwszy rzut oka nie łączą się z jedzeniem, to właśnie one odpowiadają za prawidłowe siedzenie przy stole i koordynację ruchów związanych z karmieniem czy gryzieniem.
Integracja sensoryczna a jedzenie – typowe trudności u dzieci
- wybiórczość pokarmowa (spożywanie bardzo ograniczonej liczby produktów),
- unikanie określonych konsystencji (np. grudek w zupie, pokarmów kleistych),
- nadmierne wymiotne reakcje na nowe smaki i zapachy,
- jedzenie wyłącznie określonych kolorów potraw,
- problemy z żuciem i połykaniem.
Takie objawy mogą wskazywać, że problem nie dotyczy samej niechęci, ale właśnie zaburzeń integracji sensorycznej a jedzenia.
Jak wspierać dziecko w akceptacji pokarmów?
Stopniowe oswajanie – najpierw dotykanie jedzenia rękami, potem wąchanie, a dopiero na końcu próbowanie.
Zabawy sensoryczne z jedzeniem – malowanie jogurtem, lepienie z ciasta, układanie wzorów z warzyw.
Bez presji – dziecko musi mieć poczucie bezpieczeństwa, a nie przymusu.
Współpraca specjalistów – logopeda, terapeuta integracji sensorycznej i dietetyk wspólnie mogą opracować skuteczny plan wsparcia.
Wspólnie możemy pomóc
W naszym gabinecie łączymy terapię karmienia, logopedię i integrację sensoryczną, ponieważ wiemy, że problemy z jedzeniem to nie tylko kwestia apetytu. Integracja sensoryczna a jedzenie to temat wymagający specjalistycznej diagnozy i cierpliwego podejścia.
Pomagamy dzieciom krok po kroku oswoić nowe smaki i konsystencje, by jedzenie stało się dla nich naturalnym i przyjemnym doświadczeniem.
👉 Jeśli Twoje dziecko odmawia posiłków, je wybiórczo lub reaguje lękiem na nowe smaki – zapraszamy do gabinetu Żuczek. Wspólnie znajdziemy drogę do akceptacji jedzenia i harmonijnego rozwój.
